مارمولک ها یکی از متنوع ترین جانداران کره زمین هستند. بیش از 5600 گونه از این خزندگان در سراسر جهان شناسایی شده است. در این مقاله برای آشنایی بیشتر با انواع مارمولک ها، تعدادی از انواع این خزندگان از نظر ویژگی های ظاهری، زیستگاه و برخی از عادات و رفتار مورد بررسی قرار گرفته اند.
بررسی گونه های مختلف مارمولک
1. ایگوانای سبز
ایگواناهای سبز، یکی از محبوب ترین خزندگان اهلی و بومی قاره آمریکا می باشند. آن ها همچنین در زمره بزرگترین مارمولک های قاره آمریکا قرار دارند، این حیوانات به طور متوسط حدود 2 متر طول و حدود 5 کیلوگرم وزن دارند.
محدوده جغرافیایی: شمال مکزیک، آمریکای مرکزی، جزایر کارائیب و جنوب برزیل
رژیم غذایی: برگ، گل، میوه، شاخه های در حال رشد و جلبک های دریایی از غذاهای محبوب ایگواناها هستند.
تعداد گونه ها: تاکنون 39 مورد از انواع این خزندگان شناخته شده است.
2. خانواده مارمولک های زناسوردی
این مارمولک ها در روی پوستشان خارهای سر گرد دارند و در زیستگاه های نیمه دریایی زندگی می کنند. آن ها شناگران عالی هستند و معمولاً ماهی های کوچک و حشرات آبی را شکار می کنند. تعداد زیادی از گونه های این مارمولک ها در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند.
محدوده جغرافیایی: آمریکای مرکزی و چین
زیستگاه: محیط نیمه دریایی و نیمه خشک
رژیم غذایی: ماهی، قورباغه، حلزون و حشرات بخش عمده رژیم غذایی این مارمولک ها را تشکیل می دهند.
یک واقعیت جالب: حس شنوایی شگفت انگیز این مارمولک ها، فقدان اندام های حرکتی آن ها را جبران می کند. آن ها می توانند بهتر از هر خزنده ای صداها را بشنوند و همچنین توانایی آواز خواندن دارند و صداهایی مانند جیغ های بلند منتشر می کنند.
3. خانواده پیگوپودیدا
پیگپودها اندامی به شکل بال، کوچک، صاف و مسطح بر پشت گردن خود دارند، این بال ها برای دفاع مورد استفاده قرار می گیرند و به حرکت حیوان در بین گیاهان کمک می کنند، بیشتر گونه های این حیوانات در حال انقراض هستند.
محدوده جغرافیایی: استرالیا و گینه نو
رژیم غذایی: حشرات، مارمولک های کوچکتر
محبوب ترین گونه از این خانواده مارمولک ایگوانیدها ماداگاسکار هستند. ایگواناهای ماداگاسکار ویژگی های بسیاری دارند که دقیقاً مشابه ایگواناهای عادی است، مطالعات نشان می دهد که DNA دو خانواده در حدود چند میلیون سال قبل از هم جدا شده و آن ها را به دو گونه مختلف تبدیل کرده است.
4. خانواده وارانیدای
بیشترین مارمولک هایی که در حال حاضر زنده هستند از این نوع اند، مارمولک های مانیتور دارای حوزه جغرافیایی متنوعی هستند و تقریباً در تمام مناطق یافت می شوند. وارانیدای ها عظیم الجثه هستند. این مارمولک ها گردن های طویل، دم و پنجه های قدرتمندی دارند که برای پاره کردن گوشت و حفر تونل از آن استفاده می کنند.
محدوده جغرافیایی: آفریقا، جنوب و جنوب شرقی آسیا، جزایر هندو و استرالیا
زیستگاه: بیابان ها، جنگل های بارانی گرمسیری، مناطق ساحلی، کوهستان ها
رژیم غذایی: گوشتخوار
تعداد گونه ها: 67
محبوب ترین گونه ها: مارمولک های مانیتور و مارمولک های زمینی نئوتروپیک
واقعیت جالب: این مارمولک ها هنگام جنگیدن برای جلب توجه جفت، بر روی چهار پایشان می ایستند، آنها معمولاً در کنار حریفشان حرکت می کنند تا اندازه ظاهری خود را در نظر حریفشان به حداکثر برسانند.
5. خانواده آپلوریدای
آپلوریدای دارای 7 گونه و ۲ زیرگونه است، این مارمولک ها به وفور در ماداگاسکار یافت می شوند و مارمولک یقه دار معروف ترین عضو این گونه، است.
محدوده جغرافیایی: ماداگاسکار
زیستگاه: درختان، سنگ ها و تپه های ماسه ای
رژیم غذایی: حشرات و برخی اوقات گل ها
ایگوانا کالارد و اژدها کومودو همگی از اعضای این خانواده مارمولک ها هستند.
واقعیت جالب: اژدها های کومودو بزرگترین و سنگین ترین مارمولک های روی زمین هستند، بزرگترین اژدها کومودو که تاکنون پیدا شده است 3.1 متر، طول و 166 کیلوگرم وزن داشته است!
6. خانواده تراپیدوریدای
بیشتر مارمولک های موجود در این گونه بر روی زمین زندگی می کنند، رنگ، نقش روی بدن و حتی اندازه این مارمولک ها بسته به محیط زندگی آن ها متفاوت است.
محدوده جغرافیایی: آمریکای جنوبی و هند
رژیم غذایی: حشرات
تعداد گونه ها: 119
محبوب ترین گونه ها: مارمولک های گدازه ای و مارمولک های شب زیست
واقعیت جالب: مارمولک های شب زیست به طور همزمان 1-3 بچه به دنیا می آورند، مارمولک های جوان به مدت یک سال با مادر، پدر و خواهر و برادر خود زندگی می کنند و با این حال، این مارمولک های جوان، ذره ای به والدین خود وابسته نیستند.
7. خانواده زانتیزیودای
زانتیزیودای خانواده ای از مارمولک های بسیار کوچک، به طول 4 سانتی متر تا 12 سانتی متر هستند. آن ها در زیر صخره ها، در داخل تنه های درختان و غیره زندگی می کنند، تمام گونه های این خانواده، مارمولک های شب زیست و دارای سر و بدن صاف هستند، چشمان آن ها مانند مارها توسط غشای شفاف پوشانده شده است.
محدوده جغرافیایی: آمریکای جنوبی، غربی، مرکزی و کوبا
زیستگاه: نهرهای سنگی
رژیم غذایی: حشرات کوچک نظیر موریانه ها و گیاهان
تعداد گونه ها: 23
محبوب ترین گونه ها: مارمولک شب کویری و مارمولک های اندود
واقعیت جالب: مارمولک های اندود، حیوانات خانگی بسیار خوبی به حساب می آیند، زیرا کاملاً اهلی و مطیع هستند، این مارمولک ها در هر جایی که هستند، به سرعت با آن محیط سازگار می شوند و به عنوان مارمولک های عجیب و غریب در فروشگاه های حیوانات اهلی فروخته می شوند.
8. خانواده اسکینکدای
اسکینکدای دومین خانواده متفاوت مارمولک ها پس از گکوها هستند. بیشتر این مارمولک ها دارای بدن های دراز می باشند. در حالی که گردن این مارمولک ها دراز است؛ پاهای آن ها نسبتاً کوچک است، بعضی از انواع این گونه ها نیز اصلاً پا ندارند.
محدوده جغرافیایی: استرالیا، ایالات متحده مرکزی و آسیای جنوبی
زیستگاه: کویر، کوه های مرتع
رژیم غذایی: جیرجیرک، ملخ، سوسک، کرم ابریشم و جوندگان کوچک
تعداد گونه ها: 1200
محبوب ترین گونه ها: مارمولک آبی شرقی با زبان آبی، مارمولک های بینا، مارمولک شفاف پلک پایین
واقعیت جالب: مارمولک های بینا با چشمان بسته نیز می توانند ببینند، این مارمولک ها به دلیل داشتن پلک های شفاف و متحرک، بر خلاف گکوها "بینا" نامیده می شوند.
9. خانواده Gerrhosauridae
برخی از گونه های این خانواده، چهار پای کاملاً توسعه یافته دارند، در حالی که برخی دیگر فقط دارای دو پای عقبی هستند. پوست سخت و سنگین آن ها مانند زرهی بسیار عالی عمل می کند و باعث می شود در برابر شکارچیان تقریباً ایمن باشند.
محدوده جغرافیایی: آفریقا و ماداگاسکار
زیستگاه: نهرهای سنگی و تپه های شنی
رژیم غذایی: حشرات به ویژه جیرجیرک ها و مقادیر کمی میوه و سبزیجات
تعداد گونه ها: 34
محبوب ترین گونه ها: مارمولک اندود سودان و گونه مارمولک اسکینک
واقعیت جالب: این تصور که مردم فکر می کنند مارمولک های زبان آبی، نوعی مارمولک سمی هستند، کاملاً غلط است. مارمولک های اسکینک، زبان آبی خود را فقط برای فراری دادن و ترساندن دشمنان خود، به کار می برند.
10. خانواده جمنوفاملیدای
توضیحات: مارمولک های بینا بطور کلی مارمولک های کوچکی هستند که اکثر گونه هایشان پاهای کوچکتری دارند ،به طور کلی پاهای آن ها اغلب کوتاه است و یا اصلا پا ندارند.
محدوده جغرافیایی: آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی
زیستگاه: بیابان ها، کوه ها و جنگل های بارانی
رژیم غذایی: حشرات
تعداد گونه ها: این مارمولک ها بیش از 200 گونه مختلف دارند
محبوب ترین گونه ها: لپیزوما روجیسپز و مارمولک های اسپینی تیل
واقعیت جالب: تجارت این مارمولک های گرمسیری به عنوان حیوانات خانگی از تانزانیا و موزامبیک به سراسر نقاط جهان بسیار رایج است، با کمی نوازش و فراهم کردن مکان های آرام ، آنها تبدیل به یک حیوانات خانگی اهلی می شوند و می توانند برای غذا گرفتن از دست صاحب خود آموزش ببینند.
بهترین راه مبارزه با تمامی انواع گونه های مارمولک های مزاحم،استفاده از سم مارمولک کش حرفه ای لیزارد کیلر می باشد.
